Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cháy”

Bản mới nhất lúc 20:56, ngày 25 tháng 4 năm 2025

(Proto-Vietic) /*k-carʔ^[1]/^[cg1]^[a] &nbsp bị lửa hoặc nhiệt độ cao làm cho biến chất hoặc bị thiêu hủy; (nghĩa chuyển) có cảm giác khô rát; (nghĩa chuyển) bị ánh nắng làm cho đen và khô sạm đi; (nghĩa chuyển) bị hỏng do dòng điện quá mạnh; (nghĩa chuyển) hết sạch
lửa cháy

cháy âm ỉ

cơm cháy

cháy rụi

khát cháy cổ

nóng cháy mặt

cháy nắng

mạ cháy lá

cháy bóng đèn

cháy cầu chì

cháy túi

bán cháy hàng

Chú thích

^ Cuốn Phật thuyết đại báo phụ mẫu ân trọng kinh (trước thế kỉ XII) ghi âm nôm của cháy bằng chữ () (cháy) (火(hỏa) + 債(trái) /tsrea^H/).

Từ cùng gốc

^
1. - (Mường) chẳl
  - (Chứt) /calʔ/ (Arem)
  - (Chứt) /kəcaɯ³/ (Mã Liềng)
  - (Thổ) /cal³/ (Cuối Chăm)
  - (Thổ) /can³/ (Làng Lỡ)
  - (Maleng) /kəcal³/ (Khả Phong)
  - (Maleng) /kacarʔ/ (Bro)
  - (Tày Poọng) /can/ (Ly Hà)
  - (Tày Poọng) /cal/ (Toum)
  - (Thavưng) /can³/
  - (Thavưng) /cal³/ (Phon Soung)

Nguồn tham khảo

^ Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[3] Cuốn Phật thuyết đại báo phụ mẫu ân trọng kinh (trước thế kỉ XII) ghi âm nôm của cháy bằng chữ () (cháy) (火(hỏa) + 債(trái) /tsrea^H/).

[2] 
(Mường) chẳl

(Chứt) /calʔ/ (Arem)

(Chứt) /kəcaɯ³/ (Mã Liềng)

(Thổ) /cal³/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /can³/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /kəcal³/ (Khả Phong)

(Maleng) /kacarʔ/ (Bro)

(Tày Poọng) /can/ (Ly Hà)

(Tày Poọng) /cal/ (Toum)

(Thavưng) /can³/

(Thavưng) /cal³/ (Phon Soung)

[3] (Mường) chẳl

(Chứt) /calʔ/ (Arem)

(Chứt) /kəcaɯ³/ (Mã Liềng)

(Thổ) /cal³/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /can³/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /kəcal³/ (Khả Phong)

(Maleng) /kacarʔ/ (Bro)

(Tày Poọng) /can/ (Ly Hà)

(Tày Poọng) /cal/ (Toum)

(Thavưng) /can³/

(Thavưng) /cal³/ (Phon Soung)

[4] (Mường) chẳl

[5] (Chứt) /calʔ/ (Arem)

[6] (Chứt) /kəcaɯ³/ (Mã Liềng)

[7] (Thổ) /cal³/ (Cuối Chăm)

[8] (Thổ) /can³/ (Làng Lỡ)

[9] (Maleng) /kəcal³/ (Khả Phong)

[10] (Maleng) /kacarʔ/ (Bro)

[11] (Tày Poọng) /can/ (Ly Hà)

[12] (Tày Poọng) /cal/ (Toum)

[13] (Thavưng) /can³/

[14] (Thavưng) /cal³/ (Phon Soung)

[15] (Mường) chẳl

(Chứt) /calʔ/ (Arem)

(Chứt) /kəcaɯ³/ (Mã Liềng)

(Thổ) /cal³/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /can³/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /kəcal³/ (Khả Phong)

(Maleng) /kacarʔ/ (Bro)

(Tày Poọng) /can/ (Ly Hà)

(Tày Poọng) /cal/ (Toum)

(Thavưng) /can³/

(Thavưng) /cal³/ (Phon Soung)

[16] (Mường) chẳl

[17] (Chứt) /calʔ/ (Arem)

[18] (Chứt) /kəcaɯ³/ (Mã Liềng)

[19] (Thổ) /cal³/ (Cuối Chăm)

[20] (Thổ) /can³/ (Làng Lỡ)

[21] (Maleng) /kəcal³/ (Khả Phong)

[22] (Maleng) /kacarʔ/ (Bro)

[23] (Tày Poọng) /can/ (Ly Hà)

[24] (Tày Poọng) /cal/ (Toum)

[25] (Thavưng) /can³/

[26] (Thavưng) /cal³/ (Phon Soung)

[ref-fer2007-1] Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[1]

[cg1]

[a]

@@ Dòng 1: / Dòng 1: @@
-# {{w|Proto-Vietic|/*k-carʔ/|}}{{cog|{{list|{{w|muong|chẳl}}|{{w|Chứt|/calʔ/}} (Arem)|{{w|chut|/kəcaɯ³/}} (Mã Liềng)|{{w|Tho|/cal³/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/can³/}} (Làng Lỡ)|{{w|Maleng|/kəcal³/}} (Khả Phong)|{{w|Maleng|/kacarʔ/}} (Bro)|{{w|Pong|/can/}} (Ly Hà)|{{w|Pong|/cal/}} (Toum)|{{w|Thavung|/can³/}}|{{w|Thavung|/cal³/}} (Phon Soung)}}}} bị lửa hoặc nhiệt độ cao làm cho biến chất hoặc bị thiêu hủy; {{chuyển}} có cảm giác khô rát; {{chuyển}} bị ánh nắng làm cho đen và khô sạm đi; {{chuyển}} bị hỏng do dòng điện quá mạnh; {{chuyển}} hết sạch
+# {{etym|Proto-Vietic|/*k-carʔ{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|muong|chẳl}}|{{w|Chứt|/calʔ/}} (Arem)|{{w|chut|/kəcaɯ³/}} (Mã Liềng)|{{w|Tho|/cal³/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/can³/}} (Làng Lỡ)|{{w|Maleng|/kəcal³/}} (Khả Phong)|{{w|Maleng|/kacarʔ/}} (Bro)|{{w|Pong|/can/}} (Ly Hà)|{{w|Pong|/cal/}} (Toum)|{{w|Thavung|/can³/}}|{{w|Thavung|/cal³/}} (Phon Soung)}}}}{{nombook|phật|{{textimg|phật|cháy}} {{rubyI|{{svg|⿰火債}}|cháy}} ({{ruby|火 + 債|hỏa trái}} {{nb|/tsrea{{s|H}}/}})}} bị lửa hoặc nhiệt độ cao làm cho biến chất hoặc bị thiêu hủy; {{chuyển}} có cảm giác khô rát; {{chuyển}} bị ánh nắng làm cho đen và khô sạm đi; {{chuyển}} bị hỏng do dòng điện quá mạnh; {{chuyển}} hết sạch
-#: lửa '''cháy'''
+#: [[lửa]] '''cháy'''
 #: '''cháy''' âm ỉ
-#: cơm '''cháy'''
+#: [[cơm]] '''cháy'''
 #: '''cháy''' rụi
-#: khát '''cháy''' cổ
+#: khát '''cháy''' [[cổ]]
-#: nóng '''cháy''' mặt
+#: [[nóng]] '''cháy''' [[mặt]]
-#: '''cháy''' nắng
+#: '''cháy''' [[nắng]]
-#: mạ '''cháy''' lá
+#: [[mạ]] '''cháy''' [[lá]]
-#: '''cháy''' bóng đèn
+#: '''cháy''' [[bóng]] [[đèn]]
-#: '''cháy''' cầu chì
+#: '''cháy''' [[cầu]] chì
-#: '''cháy''' túi
+#: '''cháy''' [[túi]]
-#: bán '''cháy''' hàng
+#: [[bán]] '''cháy''' hàng
 {{gal|1|Fire, Fireplace, Rostov-on-Don, Russia.jpg|Củi cháy trong lò sưởi}}
+{{notes}}
 {{cogs}}
+{{refs}}